Halina Zalewska – zapomniany diament włoskiego kina

Urodzona w Polsce aktorka Halina Zalewska zagrała w 25 włoskich produkcjach filmowych. Jej kariera zakończyła się tragicznie, a o niej samej niewiele można znaleźć informacji. To, co dostępne spróbowałem zebrać w dzisiejszym wpisie, do którego przeczytania gorąco zachęcam.

Na początku nawiążę do wcześniejszego wpisu o filmie An Angel for Satan, gdzie zapowiedziałem „króciutki wpis” o Halinie Zalewskiej.
W rzeczywistości, nie chwaląc się (zbytnio), wykonałem tytaniczną pracę wyszukując informacje, a przede wszystkim opracowując filmografię Haliny Zalewskiej. I dodam, że jest to wyjątkowe opracowanie, jakiego nikt nie znajdzie… nigdzie indziej.
W moim przekonaniu ta piękna i zdolna aktorka polskiego pochodzenia w pełni zasługuje na pamięć o niej i lepsze poznanie jej dokonań aktorskich – mnie w każdym razie ta osoba zafascynowała.

Dzisiejszy wpis oparłem wyłącznie na ogólnodostępnych źródłach internetowych, ale obiecuję, że zostanie on rozbudowany, o czym jeszcze wspomnę na koniec.

* * *

Niestety, informacji o Halinie Zalewskiej niewiele znajdziemy w internecie. Wielka szkoda, bo jej kariera rozwijała się, współpracowała na planie filmowym z wieloma znanymi aktorami i reżyserami. Miała na swoim koncie 25 ról – prawie wszystkie były produkcjami włoskimi. Reprezentują one tzw. kino gatunkowe, ale nie tylko; jej druga rola w karierze to niewielki, ale zauważalny udział w filmie Lampart Luchino Viscontiego, miałaby się czym pochwalić, gdyby nie… No właśnie, gdyby nie tragiczny wypadek, który zakończył jej karierę i życie, niestety.

Halina Zalewska urodziła się w Polsce w 1940 roku.
Była córką polskiej szlachcianki (de Zalewska) i włoskiego biznesmena. Dzieciństwo spędziła w Alassio, miejscu urodzenia ojca. Jej karierę zapoczątkowało zwycięstwo w konkursie piękności Miss Muretto w 1958 r.
Była bardzo aktywna w filmach gatunkowych, ale w jej karierze znalazło się też kilka filmów artystycznych, m.in. niewielka rola w Lamparcie Luchino Viscontiego.
Była przyrodnią siostrą aktorki Ely Galleani.
Zginęła tragicznie w pożarze 19 sierpnia 1976 roku w Rzymie, w wieku 36 lat.

I to tyle informacji encyklopedycznych (wikipedycznych) o Halinie Zalewskiej. Nic więcej nigdzie nie znajdziemy.
Wikipedia podaje jako jedno ze źródeł do swojej notki wydanie gazety La Stampa z 21.08.1976, gdzie podano informację o tragicznej śmierci aktorki. Odkopałem w internecie ten artykuł.

Artykuł ilustrowany jest zdjęciem Haliny Zalewskiej jako Miss Muretto z 1958 roku, a treść notatki głosi, co następuje:

Halina Zalewska mieszkała dwadzieścia lat na Rivierze
Alassio wspomina piękną dziewczynę, „która chciała zostać aktorką”

Gorzkie zaskoczenie i żałoba zestawione z powodzią wspomnień to uczucia, z jakimi przyjęto w Alassio wiadomość o śmierci aktorki Haliny Zalewskiej, spalonej w swoim rzymskim mieszkaniu.
Aktorka wychowywała się w Alassio w bardzo wczesnych latach swojego dzieciństwa i aż do osiągnięcia pełnoletności: była córką polskiej szlachcianki, która wyszła za mąż za bankiera z Alassio, Ingo Galleani.
Halina trafiła do Cinecitta po zdobyciu tytułu Miss Muretto w 1958 roku i tytułu Miss Italia w tym samym roku. [1]
Największą popularność przyniósł jej Visconti, który zlecił jej zagranie niewielkiej roli w filmie „Il gattopardo”, dzięki której jednak aktorka znalazła się w centrum uwagi.
Kolejna godna uwagi rola pojawiła się w telewizyjnej adaptacji „Mastro don Gesualdo”. [2]
Od tego roku zaczęła się jednak część spadkowa jej kariery: lata gorszej pracy, zamiłowanie do alkoholu, niektórzy mówią nawet o narkotykach.[3]
W Alassio wiele osób pamięta Halinę. „To była piękna dziewczyna. Pamiętam ją, gdy była jeszcze dzieckiem. Bawiła się w publicznych ogrodach, zawsze towarzyszyła jej mama, piękna kobieta” – mówi Lino Calvo, z biura imprez Komisji Turystyki.
Vittore Costa, najstarszy z dziennikarzy z Alassio, wspomina: „Szkolni koledzy od razu przekonali się do Haliny, która nie miała wtedy jeszcze osiemnastu lat. Zdobyła tytuł prymuski. Kiedy założyła szalik, nastąpiła niekończąca się owacja. Biedna dziewczyna, co za smutny koniec”.
Tym, który bardziej niż inni jest w stanie przekazać wyraźne wspomnienia o aktorce jest Giorgio Berrino, jeden z czterech braci, którzy są właścicielami Caffe Roma: „Kiedy usłyszałem o strasznym końcu Haliny, trudno mi było w to uwierzyć. Niedawno była u mnie i razem wspominaliśmy tamte czasy i fantastyczne postaci, które spotykaliśmy w przeszłości. Halina zwierzyła mi się – dodaje Berrino – że coś jest nie tak, życie nie jest takie jak dawniej: 'Gdybym mogła cofnąć się w czasie, nie zostałabym aktorką’ komentowała z goryczą, myśląc o swoim życiu.”
„Była błyskotliwą, poważną, szczerą dziewczyną – tak wspomina ją prawnik Tomaso Iebole – nie zasłużyła na taki koniec. Odkąd opuściła Alassio, po rozstaniu jej matki z Galleanim, straciliśmy się nawzajem z oczu”.

[1] Autor notatki błędnie podaje informację odnośnie tytułu Miss Italia. W rzeczywistości Halina Zalewska zdobyła tytuł Miss Muretto w 1958 roku, a tytuł Miss Italia w tymże roku przypadł Paoli Falchi. Możemy znaleźć jednak informację, że doszło wtedy do jakiejś gwałtownej kłótni między jurorami i w rezultacie nie przyznano tytułu drugiej i trzeciej vice-Miss.
[2] Niestety, nie znalazłem potwierdzenia dla udziału Haliny Zalewskiej w tym serialu. Nie ma takiej informacji ani w bazie imdb.com, ani nie znalazłem jej nazwiska w obsadzie tego serialu z 1964 roku, choć przyznaję, że serialu nie oglądałem, ale ograniczyłem się tylko do przejrzenia obsady każdego z sześciu epizodów.
[3] Osobiście nie nazwałbym słabymi osiągnięciami dorobku Haliny Zalewskiej w kolejnych latach: udział w wielu produkcjach włoskich, łącznie z jedną z głównych ról (wraz z Barbarą Steele) w The Long Hair of Death, żeby wspomnieć tylko ten jeden przykład. Chyba, że dla redaktora La Stampy liczyło się tylko mainstreamowe kino klasy A.

Poniżej przedstawiam filmografię Haliny Zalewskiej. Kadry pochodzą z filmów, które udało mi się znaleźć w internecie.
Jak można zauważyć w napisach występowała jako „Alina Zalewska”, „Alina Zalesca”, „Ilya Karin”, „Ella Karin”, „Halina Zalevska” oraz jako „Halina Zalewska”, oczywiście.

1961 – Leoni al sole (Lwy w słońcu), reż. Vittorio Caprioli
Komedia: Adaptacja powieści Raffaele La Capria. Słodko-gorzka opowieść o grupie młodych mężczyzn z zamożnych rodzin, którzy wiodą próżniaczy tryb życia. (filmweb.pl)
Debiut filmowy Haliny Zalewskiej. Całkiem spora rola: pojawia się w pierwszej połowie filmu.

1963 – Il gattopardo (Leopard; Lampart), reż. Luchino Visconti
Dramat, Historyczny: W świetle zbliżającego się zjednoczenia Włoch i zmniejszenia znaczenia arystokracji książę Fabrizio wyraża zgodę na ślub swojego bratanka z mieszczanką. (filmweb.pl)
Wielkie dzieło Luchino Viscontiego w gwiazdorskiej obsadzie. Halina Zalewska pojawia się w scenie balu, kiedy wita się z nią Burt Lancaster, a następnie cały czas jest widoczna w tle głównych wydarzeń ślicznie się prezentując.

1963 – Ercole sfida Sansone (Hercules, Samson & Ulysses), reż. Pietro Francisci
Przygodowy, Fantasy: Dwaj siłacze wyruszają na polowanie na morderczego potwora morskiego. Ich statek zostaje rozbity i trafiają do Ziemi Świętej, gdzie Herkules zostaje uznany za Samsona, który jest poszukiwany. Obaj łączą siły, by przetrwać. (imdb.com)
Halina Zalewska jako matka dziewczynki o imieniu Lia. Pojawia się w kilku scenach, jest bita, dręczona, prawie zabita, na końcu traci dziecko.

1964 – La calda vita (The Warm Life; Gorące życie), reż. Florestano Vancini
Dramat: Atrakcyjna nastolatka Sergia zazwyczaj spędza czas ze starszą siostrą i jej znajomymi w średnim wieku. Dla odmiany zostaje namówiona przez dwóch nastolatków do wyjazdu na wakacje na plażę. Ich głównym motywem jest próba zdobycia jej sympatii i przespania się z nią. Wkrótce dochodzi do tragedii, gdy trójkąt miłosny rozpada się. (imdb.com)
Halina Zalewska w roli dziewczyny o imieniu Liu, która mieszka razem z młodszą siostrą Sergią (Catherine Spaak). Halinę widzimy na początku filmu, jak wraca ze znajomymi z jakiejś nocnej imprezy, dostaje w twarz od jednego z dżentelmenów (co za cham!) i przyjeżdża do domu. Rano Catherine Spaak wyjeżdża na rejs z dwoma chłopakami i akcja toczy się już tylko wokół niej.

1964 – Il trionfo dei dieci gladiatori (Triumph of the Ten Gladiators), reż. Nick Nostro
Dramat, Akcja: Dziesięciu gladiatorów zostaje wynajętych do podróży do Arbeli, małego kraju na obrzeżach Imperium Rzymskiego, aby dowiedzieć się, czy Królestwo Partów planuje wojnę z Rzymem. Po przybyciu na miejsce bohaterowie postanawiają porwać piękną królową Partów i wywieźć ją do Syrii, by służyła jako zakładniczka. (imdb.com)
Halina Zalewska dostała tutaj dużą, rozbudowaną rolę Myrty. Od początku widzimy ją na ekranie, przebywa wśród gladiatorów, walczy, zostaje porwana, uwięziona i torturowana, a w końcu uwolniona i wszystko kończy się dobrze. Typowy przygodowy film peplum, który Halina świetnie ozdabia swoją obecnością.

1964 – Amore mio (My Love), reż. Raffaello Matarazzo
Dramat, Romans: Mario ratuje Norę przed próbą samobójstwa i zakochuje się w niej. Jest zdecydowany opuścić swoją rodzinę, ale kiedy Nora dowiaduje się, że ma córkę, staje przed trudną decyzją. (mubi.com)
Halina Zalewska zagrała tutaj malutką, epizodyczną rolę w jednej sekwencji – nie była to rola mówiona.